R.E.M

R.E.M. müzikte punk'tan alternatif rock'a geçişi simgeler. 1981 yılında ilk 45'likleri "Radio Free Europe" çıktığında, Amerikan müzik dünyasında serbestliği ve özgünlüğü yeniden canlandırdı. '80'lerin başlarında egemenlik her ne kadar hardcore ve punk topluluklarında olsa da, R.E.M. ile birlikte yeraltı kültüründe popa ve gitara bir dönüş başladı. Gizli sözleri ve punktan aldıkları estetik ritimleri etkileyici bir şekilde bir araya getirerek, topluluk aynı zamanda hem modern hem de geleneksel bir tarza sahip oldu.

'80'li yıllarda hiç durmadan çalıştılar; her yıl albüm çıkarmasalar da çıktıkları turnelerle tanındılar. Poptan rock'a sayısız gruba ilham kaynağı oldular, bu da onları yıldızlaştırdı. Listelerde vazgeçilmez olmaları hiç de kolay olmadı, ancak 1982'deki ilk EP'leri "Chronic Town" ile birlikte dikkat R.E.M.'in üzerine yoğunlaştı. Albümde ilerde grubun imzası gibi bakılacak olan halk ezgileri ile "garaj rock"ın örnekleri sergileniyor. Sonraki beş yıl boyunca müziklerini eleştirmenlerce çok beğenilen albümler ile genişletip tanıtmaya devam ettiler. '80'lerin sonlarında, grubun hayran kitlesi güçlü satış rakamlarını garanti edecek kadar artmıştı. Yine de "The One I Love"ın listelerdeki zaferi beklenenin çok ötesindeydi. Ne de olsa R.E.M. henüz yeni ve "acemi"ydi. Bu olanlardan sonra R.E.M. yavaş yavaş dünyanın en beğenilen topluluklarından oldu. 1988'de çıktıkları çok yorucu ve yoğun turlarından sonra en popüler albümleri "Out Of Time" (1991) ve "Automatic For The People" (1992) için altı yıl stüdyoya kapandılar. 1995'te Monster turu için döndüklerinde bir çok ünlü eleştirmen ve müzisyen R.E.M.'in "alternatif rock'ın kurucuları" oldukları konusunda hemfikirdiler. Ödülleri ise kariyerlerinin en kârlı turneleri idi. 1990'ların sonunda ise R.E.M. artık bir gelenekti, etkileri ise yeni dönem gruplarda fazlasıyla hissediliyordu.

R.E.M. 1980'de Athens, Georgia'da kuruldu. Mike Mills (17 Aralık 1958), Bill Berry (31 Temmuz 1958) Michael Stipe (4 Ocak 1960) ve Peter Buck (6 Aralık 1956); küçüklüklerinden beri müzikle yakından ilgilenen dört adam. Buck tam bir koleksiyoncuydu, klasik rock'tan punk'a, jazz'a bir çok kayıt biriktirebilmişti. Aynı şeylerden hoşlandıklarını anladıktan sonra Buck ve Stipe birlikte çalışmaya başladılar. Ortak bir arkadaş aracılığıyla Berry ve Mills ile de tanıştıktan sonra 1980 Nisan'ında, bir partide çalmak üzere R.E.M. kurulmuş oldu. Ancak o zamanlar adı "Twisted Kites" idi. Yaza doğru isimleri bugünkü halini aldı. Daha sonra onlara ilk eyalet dışı konseri ayarlayacak ve sonra da menajerleri olacak olan Jefferson Holt ile tanıştılar.

Sonraki bir buçuk yıl boyunca R.E.M. Güney kıyılarında gezindi. Bu arada tarzları henüz oturmamıştı, Buck gitarını, Stipe ise yazdığı sözleri keskinleştiriyordu. 1981 yazında ilk 45'likleri "Radio Free Europe" yalnızca 1000 kopya çıktı.Çoğu doğru kişilere ulaşmış olacak ki, güçlü bir tepki geldi. Büyük şirketlerin dikkati grubun üzerine yoğunlaştı. 1982'de ilk anlaşmalarını "Chronic Town" albümünü çıkaracakları I.R.S. Records ile yaptılar. Parçanın başarısı albümde de tekrarlandı ve '83'teki "Murmur" albümüne de zemin hazırlamış oldu.

"Murmur"un "Chronic Town"dan çok farklı olması biraz şaşırtıcıydı. Çıkar çıkmaz büyük bir ilgi gördü. Rolling Stone tarafından Michael Jackson'ın "Thriller" ve The Police'in "Synchronicity" albümlerini sollayarak "1983'ün En İyi Albümü" seçildi. 1984'te çıkan ve "So. Central Rain (I'm Sorry)" parçasını da içeren "Reckoning"de ise tarz daha da sertti. "Reckoning" için turneye çıktıkları sırada, daha önceki turneleri, klipleri ve radyolar sayesinde oldukça ünlüydüler. Taklitçi gruplar bir anda arttı. R.E.M. ise onları desteklemek adına elinden geleni yaptı: gösterilerinde onlara da yer verdiler, röportajlarında onlardan olumlu şekillerde bahsettiler.

R.E.M.'in karakteristik müziği çevresini de etkilerken, 1985'te çıkan üçüncü albümleri "Fables Of The Reconstruction" ile bir büyük deneyim daha kazandılar. Yapımcı Joe Boyd (Richard Thompson, Fairport Convention, Nick Drake) ile birlikte Londra'da kaydedilen "Fables Of The Reconstruction" aslında R.E.M.'in tarihindeki zor bir döneme rastladı. Topluluk bitmek bilmeyen turneler yüzünden yorgun düşmüştü, ancak beklemek istemediler. Sahnedeki davranışı her zaman biraz farklı olan Stipe hiç olmadığı kadar değişti: kilo aldı, saçını sapsarı yaptı ve kat kat giysi giymeye başladı. Ancak bu olayların hiçbiri Amerika'da yaklaşık 300000 adet satan "Fables Of The Reconstruction"ın grubun tarihindeki en başarılı albümü olmasını engelleyemedi. R.E.M. sonraki albümlerini daha önce John Mellencamp ile çalışmış olan Don Gehman yapımcılığında doldurmaya karar verdi. 1986 yazının sonlarına doğru çıkardıkları ve beklendiği üzere her R.E.M. albümü sonrasındaki olumlu eleştirilerden nasibini alan "Lifes Rich Pageant", "Fables Of The Reconstruction"ı da rakamlarda geride bıraktı.

Hayran kitlesi iyice büyümüştü. Beşinci albümleri "Document" 1987 sonbaharında çıktıktan hemen sonra bir hit oluverdi. Scott Litt yapımcılığındaki "Document" Amerika İlk On'da zirveye oynadı ve "The One I Love" parçasının yardımıyla platin aldı. Ertesi sene altı milyon dolar karşılığında Warner Bros'a transfer oldular. Yeni kontratları altındaki ilk albümleri "Green" iki kere platin aldı ve İlk On'a oynayan "Stand" parçasını da tanıtmış oldu. Avrupa'yı da içine alan büyük bir turne ile R.E.M. yeniden yollara düştü.

"Green" turnesi topluluğun iyice yorulduğu fikrini akıllara getirdi. 1989'da turne bittiğinde onlar için uzun süren bir dinlenmeye çekildiler. Bu dinlenme sırasında üyeler kendi bireysel projeleriyle ilgilendiler. Ayrıca Buck, Berry ve Mills 1986'da Warren Zevon ile çalışarak "Hindu Love Gods" isimli bir albüm de çıkardı. 1990'da R.E.M. '91 ilkbaharında çıkaracakları yedinci albümleri "Out Of Time" için çalışmalarına yenidenbaşladı. Amerika ve İngiltere'de listelere 1 numaradan girmeyi başaran "Out Of Time", içindeki topluluğun en güçlü 45'liği olan "Losing My Religion" ile de çok iddialıydı. Yeni bir turne için fazla yorgun olduklarından dinlenmelerine devam ettiler. Konserler vermemelerine rağmen Amerika'da dört milyonun üzerinde satan "Out Of Time" en büyük albümleri oldu çıktı. Sıradaki albümlerinin rock içerikli olacağına dair verdikleri sözü tutmayan grup üyeleri, 1992 sonbaharında çıkardıkları ağırbaşlı, karanlık "Automatic For The People" ve içindeki "Drive", "Man On The Moon" ve "Everybody Hurts" ile listelerde büyük başarı elde ettiler.

Bu iki albümden sonra R.E.M. 1994'teki "Monster" ile rock'a geri dönmeye karar verdi. Eleştiriler basite geri dönülmek istendiği yolundaydı. "Monster" zar zor ve büyük bir gerilim altında kaydedilmişti. Yine de sonbaharda çıkar çıkmaz bir hit oluverdi. Amerikan ve İngiliz listelerine 1. sıradan girdi. Dahası grubu övmeyi hiç bir zaman istemeyen bir takım eleştirmenlerce de büyük beğeni kazandı. Ticari açıdan da büyük bir başarı yakalayan R.E.M. "Green"den sonra ilk kez 1995'te turneye çıktı.

Ne var ki turnenin ikinci ayında Bill Berry, gösteri sırasında geçirdiği beyin kanaması nedeniyle bir süre çalışmalardan uzak kaldı. Hemen müdahale edilmesiyle hayatı kurtulan Berry'nin bir ayda düzelmesi hayranlarını ve grubun diğer üyelerini sevindirdi. Tabi yapımcıları da. İyileştikten sonra turneye iki ay daha devam edildi. Ancak bu hastalık "Monster" turunda karşılarına çıkacak olan sorunların sadece başlangıcıydı. Mills bağırsağındaki uru zor bir ameliyatla aldırdı. Bir ay geçmemişti ki, Stipe da fıtık sorununu çözmek için ameliyat masasına yattı. Tüm bu sorunlara rağmen, turne maddi açıdan muazzam bir başarıyla sonuçlandı. 1996'da sonbaharda çıkardıkları "New Adventures in Hi-Fi"den önce Jefferson Holt ile yollarını ayıran grup, avukatları Bertis Downs'a menajerlik görevini de yüklediler. Yine albümden önce sekiz milyon dolar karşılığında Warner Bros'takaldıklarını da duyurdular.

Böylesi büyük bir rakamdan sonra "New Adventures in Hi-Fi"nin ticari fiyaskosu tam bir şoktu. Amerika'da ikinciliğe, İngiltere'de ise birinciliğe oturmasına rağmen hit bir parça çıkaramamanın da etkisiyle, eski albümler dördüncü platini alırken, bu albümleriyle R.E.M. yalnızca birinci platinini alıyordu. Grup üyeleri de bireysel çalışmalarına tekrar başladılar: Stipe film şirketi Single Cell Pictures ile çalışırken, Buck Mark Eitzel ile birlikte şarkılar yazıyor ve "Tuatara" isimli serbest jazz grubunda çalıyordu.

1997 Ekim'inde R.E.M.'den hayranlarını ve medyayı şok eden bir açıklama geldi: Berry, topluluğu dostça terk ediyordu, yaşamının geri kalanını çiftliğinde geçirecekti. Geride kalan üyeler Hawaii'de sonraki albümlerinin çalışmaları için bir araya geldiler. Çalışmalar sonunda 1998'de R.E.M.'in en deneysel çalıştığı albümü olarak tanımlanan "Up" piyasaya sürüldü. Yine 1998'de "Best Of R.E.M." yayımlandı. Modern ve geleneksel... Huzur dolu ezgiler, ya da gürültüler. R.E.M. olmasaydı müzik dünyası bir çok yeniliği göremeyecekti.